Αθλητισμός και άγχος επίδοσης στα παιδιά

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ : Συμβουλές για γονείς

Περιγραφή

Από που προκύπτει & πώς αντιμετωπίζεται;
Ο αθλητισμός αποτελεί μέρος της ζωής πολλών παιδιών σήμερα, είτε μέσω ενός ομαδικού, είτε ενός ατομικό αθλήματος. Συνήθως, αυτό γίνεται με τις ευλογίες των γονέων. Το κάθε παιδί θέλει τη σωστή καθοδήγηση σε σχέση με αυτά που θέλει να κάνει και κατ’ επέκταση στο άθλημα που επιθυμεί να ακολουθήσει. Όλα πηγάζουν από την ειλικρινή συζήτηση μεταξύ του εκάστοτε γονέα και παιδιού.

Προφανώς, η ευθύνη του γονέα είναι μεγάλη πάνω σε αυτό το θέμα. Θα πρέπει μέσα από τη συζήτηση και την εν γένει συμπεριφορά του παιδιού να προσπαθήσει να καταλάβει εάν όντως θέλει να γραφτεί το παιδί σε κάποιο άθλημα. Εάν όντως έχει βρει το άθλημα που του ταιριάζει και εάν όντως περνάει καλά και έχει δημιουργικές στιγμές  με το άθλημα που έχει επιλέξει.

Άγχος επίδοσης & αθλητισμός
Πάμε όμως ένα βήμα παρακάτω σε όλο αυτό το θέμα. Θα προχωρήσουμε με το άγχος επίδοσης των παιδιών στον αθλητισμό. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα καθώς πολλά παιδιά και αναλόγως την ιδιοσυγκρασία του κάθε παιδιού, βλέπουν τον αθλητισμό σα μία διέξοδο από την καθημερινότητα, που συνδυάζει την κίνηση του σώματος αλλά και την εγρήγορση του μυαλού.

Εδώ τίθενται τα εξής ερωτήματα: Πώς μπορεί η επίδοση του παιδιού να επηρεαστεί από τους γονείς του και πώς μπορεί να επηρεαστεί η επίδοση του από τον ίδιο του τον εαυτό; Αυτά  τα ερωτήματα ουσιαστικά είναι αλληλένδετα, μιας και το παιδί από μικρό προσπαθεί να συνδέσει την σκέψη του και κατ΄επέκταση τον εαυτό του με αυτά που του έχουν μάθει οι γονείς του. 

Εάν βλέπει τους γονείς του να μη στηρίζουν το παιδί σε μία απόφαση που έχει πάρει για κάποιο άθλημα, τότε τα πράγματα για το παιδί είναι αρκετά δύσκολα στο ψυχολογικό κομμάτι , που είναι και το πιο σημαντικό για να συνεχίσει με το άθλημα που αγαπάει. Ο ρόλος του γονιών σε αυτά τα θέματα είναι ο πιο σημαντικός.  

Το παιδί εκτός από τη φυσική παρουσία του γονιού στον αθλητισμό, θα νιώθει επίσης μέσα του ότι θα τον στηρίζουν ό,τι και να γίνει. Όσες δυσκολίες και να βιώσει θα ξέρει ότι έχει τους γονείς του εκεί, για να τον στηρίζουν.

Αθλητισμός: Άγχος επίδοσης & γονείς
Το άγχος επίδοσης είναι πολύ συχνό φαινόμενο στα παιδιά που αθλούνται και μπορεί να αιτιολογηθεί με πολλούς τρόπους.  Ένας από αυτούς είναι η σχέση του παιδιού με τον γονέα. Εάν για παράδειγμα ένας γονέας  έχει εμφυσήσει στο παιδί του ότι πρέπει ό,τι και να κάνει να είναι πρώτος και αν δεν είναι να δείχνει την δυσαρέσκειά του, τότε ο γονιός και το παιδί μοιραία βαδίζουν στον λάθος δρόμο. 

Με αυτό τον τρόπο ο γονέας εκούσια ή ακούσια καταφέρνει να αγχώσει το παιδί του και να του δημιουργήσει το λεγόμενο άγχος επίδοσης,  που όπως καταλάβατε φαίνεται να ξεκίνησε από τον ίδιο τον γονέα.

Αυτό το φαινόμενο έχει παρατηρηθεί πολλές φορές και για αυτό πολλοί προπονητές όταν βλέπουν ότι το παιδί απογοητεύεται εύκολα ζητούν να συνομιλήσουν με τους γονείς. Αυτό συμβαίνει με σκοπό  να κατανοήσουν από που ξεκινάει το πρόβλημα και η απογοήτευση του παιδιού στην πρώτη «αποτυχία»  που θα συναντήσει.

Αθλητισμός: Άγχος επίδοσης & παιδί
Ένας άλλος αιτιολογικός παράγοντας του άγχους επίδοσης των παιδιών είναι η ίδια η ιδιοσυγκρασία τους. Ενώ λίγο πριν αναφέραμε ότι τα παιδιά μπορούν να επηρεαστούν προφανώς από τους γονείς στο θέμα της επίδοσης τους, κάποια παιδιά θέτουν και από μόνα τους τον πήχη ψηλά.

Αυτό μπορεί να συμβαίνει διότι ίσως νιώθουν ότι μόνο έτσι θα μπορούσε να τους αποδεχθεί επιτυχώς η κοινωνία ή ότι μέσα από τον αθλητισμό βρίσκουν τον πραγματικό τους εαυτό και θέλουν να πετύχουν σε ό,τι και να κάνουν. Δεν αποκλείουμε εδώ φυσικά, πέρα από το χαρακτηρολογικό κομμάτι, τις υψηλές κοινωνικές προσδοκίες με τις οποίες τα παιδιά και οι έφηβοι έρχονται αντιμέτωποι.

Αυτά τα παιδιά, λοιπόν, μπορεί να έχουν εγγενώς την τάση να αγχώνονται από μόνα τους στο να πετύχουν και να τα καταφέρουν. Ως εκ τούτου, δε χαίρονται το είδος αθλητισμού που έχουν επιλέξει και δημιουργείται το άγχος επίδοσης, ακριβώς επειδή έχουν θέσει ήδη πολύ υψηλές προσδοκίες από τον εαυτό τους.

Και σε αυτήν την περίπτωση ο γονέας, αλλά και ο προπονητής, θα πρέπει να το αντιληφθούν και εφόσον δεν μπορούν να καθησυχάσουν το παιδί, εξηγώντας του τη σπουδαιότητα να απολαμβάνει και να βλέπει πιο χαλαρά την ενασχόλησή του με το άθλημα , τότε ίσως θα πρέπει να απευθυνθούν σε ειδικό παιδοψυχολόγο ή αθλητικό ψυχολόγο.

Το άγχος επίδοσης είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι στον αθλητισμό, το οποίο δεν πρέπει να παραβλέπεται ή να αγνοείται από κανένα γονιό και κανέναν προπονητή.

Αθλητισμός & απόλαυση
Όλα τα παιδιά αγωνίζονται και όλα τα παιδιά θέλουν να τα καταφέρουν και να φτάσουν ψηλά. Λίγα όμως θα καταφέρουν να φτάσουν στην κορυφή.Το σημαντικό ζήτημα σε όλη αυτήν την υπόθεση δεν είναι να φτάσουν στην κορυφή , αλλά να χαρούν το ταξίδι που τους  δίνει η καθημερινή προπόνηση, η συναναστροφή και η κοινωνικοποίηση…

Τέλος, το άγχος επίδοσης είναι άκρως συνδεδεμένο με την παρουσία του γονέα στην προπόνηση, στο παιχνίδι αλλά και σε άλλες εκφάνσεις της ζωής του παιδιού. Πολλές φορές έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο ένα παιδί να αντιδράει αλλιώς όταν είναι μπροστά ο γονιός του, αλλιώς όταν είναι μόνο του και αλλιώς όταν είναι με φίλους του ή και συμπαίκτες του.

Το πιο σημαντικό είναι να αφήνετε το παιδί ελεύθερο να αναπνεύσει και μέσω της ειλικρινούς συζήτησης να μπορέσετε να αντιληφθείτε εάν θέλει πραγματικά να συνεχίσει τον δρόμο του αθλητισμού και αν θα μπορεί να ανταπεξέλθει χωρίς να στεναχωριέται και να βασανίζεται. Και όπως λέει και ένα ρητό: « Όλοι μας έχουμε τρεις χαρακτήρες: Εκείνον που δείχνουμε, εκείνον που νομίζουμε ότι έχουμε κι εκείνον που έχουμε πραγματικά».

Δώστε, λοιπόν, χώρο στα παιδιά να δείξουν τον πραγματικό τους χαρακτήρα και να κάνουν τελικά αυτό που στ' αλήθεια επιθυμούν…

Νικόλαος Σακελλαρόπουλος
Εν ενεργεία παίκτης μπάσκετ
Προπονητής Γ΄ Κατηγορίας Σ.Ε.Π.Κ.
Ναυπηγός Μηχανολόγος Μηχανικός