Η αισθητηριακή ολοκλήρωση (Sensory Integration, SI), είναι ένα πλαίσιο που αναπτύχθηκε από την Δρ. Α. Jean Ayres, Ph.D.  στη δεκαετία του 1970, η οποία όρισε την αισθητηριακή ολοκλήρωση ως «τη νευρολογική διαδικασία μέσω της οποίας οργανώνονται οι αισθήσεις από το σώμα και από το περιβάλλον καθιστώντας ικανό το άτομο να χρησιμοποιεί το σώμα του αποτελεσματικά στο περιβάλλον».

Ως εκ τούτου είναι σήμερα γνωστό ως Ayres Sensory Integration (ASI). Η δυσλείτουργία στην αισθητηριακή ολοκλήρωση οδηγεί σε δυσκολίες στην ανάπτυξη, στη μάθηση και στη συναισθηματική ρύθμιση, με αποτέλεσμα, τα παιδιά με ελλείμματα αισθητηριακής επεξεργασίας μπορεί να δυσκολέυονται να ρυθμίζουν τις απαντήσεις τους σε καθημερινές καταστάσεις, όπως είναι το ντύσιμο, το παιχνίδι, η ώρα των γευμάτων και η κοινωνική αλληλεπίδραση.

Με την πάροδο των χρόνων, ο όρος εξελίσσεται σε διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας. Η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας περιγράφει τη δυσκολία του νευρικού συστήματος να επεξεργάζεται πληροφορίες προκειμένου να παρέχει τις κατάλληλες απαντήσεις στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος.

Κατηγορίες Αισθητηριακής Επεξεργασίας

1. Διαταραχή αισθητηριακής ρύθμισης:

  • Αισθητηριακή Υπέρ-ανταποκροτικότητα
  • Αισθητηριακή Υπό-ανταποκρικότητα
  • Αισθητηριακή Αναζήτηση

2. Διαταραχή αισθητηριακής διάκρισης

3. Κινητικές διαταραχές αισθητηριακής βάσης:

  • Διαταραχή στάσης.
  • Δυσπραξία

Η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας μπορεί να επηρεάζει μία αίσθηση ή πολλές αισθήσεις.

Υπάρχουν και 2 αισθήσεις, οι οποίες δεν είναι τόσο γνωστές, οι οποίες είναι:

Η αιθουσαία. Στο εσωτερικό του αυτιού μας, έχουμε μικρά κανάλια γεμάτα με υγρό. Το υγρό αυτό κινείται, κάθε φορά που κινούμε το κεφάλι μας. Οι υποδοχείς σε αυτά τα κανάλια παίρουν την κατέυθυνση της κίνησης και στέλνουν πληροφορίες στον εγκέφαλό μας. Με αυτόν τον τρόπο, γνωρίζουμε αν κινούμαστε προς τα εμπρός, προς τα πίσω, από πλευρά σε πλευρά κτλ. Ο εγκέφαλός μας χρησιμοποιεί αυτές τις πληροφορίες για να σχεδιάζει κινήσεις και μας βοηθάει να διατηρούμε την ισορροπία μας.

Η ιδιοδεκτικότητα. Οι μύες και οι αρθρώσεις μας έχουν μικροσκοπικούς αισθητηριακόυς υποδοχείς, οποίοι λένε στον εγκέφαλό μας που βρίσκονται τα μέρη του σώματός μας. Άμα θελουμε να βάλουμε ένα κουτάλι στο στόμα μας, δεν χρειάζεται να κοιτάμε το κουτάλι για να δούμε που είναι.  Ξέρουμε που είναι το χέρι σε σχέση με το στόμα. Ο εγκέφαλός μας χρησιμοποιεί αυτές τις πληροφορίες  που μας παρέχονται από τους ιδιοδεκτικούς υποδοχείς, για να σχεδιάζει κινήσεις ώστε να μπορούμε να συντονίζουμε το σώμα μας.

Τα παιδιά με διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας, μπορεί να αντιδρούν υπερβολικά  ή να έχουν υπο- ανταπόκριση σε διάφορα αισθητηριακά ερεθίσματα.

Όταν τα παιδιά έχουν διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας, μπορεί:

  • Να τα ενοχλούν συγκεκριμένα υφάσματα ρούχων, οι ετικέτες, οι ραφές.
  • Τα φώτα να τους φαίνονται πολύ φωτεινά και έντονα.
  • Να τα ενοχλούν συγκεκριμένοι ήχοι.
  • Συγκεκριμένες υφές φαγητών τα κάνει να θέλουν να κάνουν εμετό.
  • Να έχουν φτωχή ισορροπία ή φαίνονται αδέξια.
  • Τα απαλά αγγίγματα να τα αισθάνονται πολύ σκληρά.
  • Να είναι επιλεκτικά στο φαγητό σε συγκεκριμένες υφές.
  • Να φουβούνται να παίζουν με τον εξοπλισμό της παιδικής χαράς (π.χ. κούνιες)
  • Να αντιδρούν υπερβολικά σε ξαφνικές κινήσεις, υφές, δυνατούς θορύβους ή έντονα φώτα.
  • Να έχουν προβλήματα συμπεριφοράς κ.ά.