Η κατάθλιψη αντίθετα σε ό,τι πιστεύουμε δεν επηρεάζει μόνο ενήλικες, αλλά και παιδιά. Δεν υπάρχει ηλικία για την κατάθλιψη. Πολλές φορές όμως τα σημάδια είναι αρκετά διαφορετικά και ως γονείς χρειάζεται να τα γνωρίζουμε ώστε να μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε στο παιδί μας. Όσο νωρίτερα καταλάβουμε τις δυσκολίες του παιδιού, τόσο καλύτερα θα μπορέσουμε να αντιδράσουμε σε αυτές.
Ποιες είναι οι αιτίες;
Οι αιτίες για τις οποίες ένα παιδί μπορεί να πάσχει από κατάθλιψη ποικίλλουν. Φυσικά σχετίζεται με κάποιο ιστορικό στην οικογένεια με γεγονότα ζωής που μπορεί να το τραυμάτισαν, με το bullying που μπορεί να έχει υποστεί , με μια δυσκολία που δεν αναγνωρίζεται από την οικογένεια, με ζητήματα με τους γονείς, άγχος και πολλά ακόμη.
Πώς θα καταλάβω ότι το παιδί μου έχει κατάθλιψη;
Αρχικά οι γονείς θα πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί ως προς τις αλλαγές στην συμπεριφορά του παιδιού. Ένα από τα σημάδια μπορεί να είναι η έντονη ιδιοτροπία που μπορεί να αναπτύξει ένα παιδί. Κακή διάθεση η εναλλαγή διάθεσης πάρα πολύ άμεσα και γρήγορα. Το παιδί δεν μπορεί να ελέγξει τα συναισθήματά του και ξεσπάει σε κλάματα ή με θυμό για ασήμαντους λόγους.
Άλλο ένα σημάδι μπορεί να είναι υπερβολική ενέργεια η ή καθόλου ενέργεια. Από τη μία μπορεί να βλέπουμε ένα παιδί που δεν μπορεί να κάτσει καθόλου με τον εαυτό του αλλά είναι σε μία μόνιμη υπερδιέγερσή κάνοντας διαρκώς πράγματα για να ξεφεύγει. Από την άλλη μπορεί να μην μπορεί να διεκπεραιώσει ακόμη και τις καθημερινές υποχρεώσεις του όπως το να πάει στο σχολείο. Αυτή η διαφορά στην ενέργεια μπορεί να οφείλεται σε δυσκολίες στον ύπνο. Καθώς η κατάθλιψη δεν επιτρέπει στο άτομο να κρίνει σωστά επίπεδα σεροτονίνης με τον ίδιο τρόπο εμποδίζει το παιδί να έχει έναν ξεκούραστο ύπνο. Αλλαγές μπορεί να παρατηρηθούν ακόμη και στο φαγητό. Το παιδί να τρώει πολύ μεγάλες ποσότητες ή να μην τρώει καθόλου.
Το παιδί χάνει το ενδιαφέρον του. Βλέπουμε ένα παιδί το οποίο πριν λάτρευε να κάνει μία συγκεκριμένη δραστηριότητα για παράδειγμα το ποδόσφαιρο και ξαφνικά δεν το ικανοποιεί. Δεν αντλεί χαρά από όσα αντλούσε. Φαίνεται κάθε μας προσπάθεια να κάνουμε το παιδί μας να χαρεί να πέφτει στο κενό. Έχει μία διάθεση κακή ή ακόμη και αμήχανη.
Σημάδια κατάθλιψης μπορεί να είναι και μία αβοηθησία που βιώνει το παιδί ή ανεπάρκεια. Νιώθει πως δεν είναι αρκετά καλός σε τίποτα και δεν βρίσκει τρόπους να το αλλάξει. Νιώθεις συχνά απελπισία και εγκλωβίζεται στα γεγονότα. Αδυνατεί να βρει λύσεις στα προβλήματα του και φαίνεται σαν να πνίγεται σε μια κουταλιά νερό.
Άλλο ένα σημάδι κατάθλιψης είναι η σχολική συμπεριφορά. Από τη μία η πραγματική συμπεριφορά το πως κινείται μέσα στο σχολικό χώρο και από την άλλη η απόδοση του. Εάν ο δάσκαλος αρχίζει και μας λέει πως το παιδί έχει χάσει την συγκέντρωση του συμπεριφέρεται με έναν διαφορετικό τρόπο από πριν ή έχει πέσει πάρα πολύ η απόδοση του στα μαθήματα, χρειάζεται να το λάβουμε σοβαρά υπόψιν μας.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Όταν βλέπουμε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα χρειάζεται να προσπαθήσουμε να επικοινωνήσουμε με το παιδί σε ένα συναισθηματικό επίπεδο. Να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τι είναι αυτό που το έχει ενοχλήσει ή το έχει στεναχωρήσει. Ίσως είναι κάτι το οποίο δεν έχουμε αντιληφθεί. Κάτι που μπορεί να έχει αλλάξει στο γονικό ζεύγος. Σε κάθε περίπτωση προσπαθούμε να μην επικρίνουμε την συμπεριφορά του παιδιού. Εάν μπούμε στη διαδικασία να μαλώσουμε το παιδί για παράδειγμα για την απόδοση του στο σχολείο είναι σαν να μην κατανοούμε το βαθύτερο πρόβλημα. Χρειάζεται να κάνουμε μία δική μας προσωπική ενδοσκόπηση ώστε να κατανοήσουμε τι μπορεί να έχει αλλάξει. Τι είναι αυτό που μπορεί να έχει επηρεάσει το παιδί μας. Χρειάζεται να μιλάμε συχνά μαζί του και να το ρωτάμε για τα συναισθήματά του. Αν δεν μπορεί να μας εκφράσει συναισθήματα μπορούμε απλώς να ρωτήσουμε τι σκέφτεται.
Σε κάθε περίπτωση εάν δούμε ότι αυτή η περίοδος κράτα για αρκετό καιρό σίγουρα χρειάζεται να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό. Πρώτα θα πρέπει να μιλήσουμε εμείς και να κάνουμε μία συμβουλευτική. Εμείς ως γονείς είμαστε αυτοί που χρειάζεται να σταθούμε στο παιδί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει μόνο αν είμαστε ειλικρινείς με τους εαυτούς μας και καταλάβουμε τι συμβαίνει στο παιδί μας. Κάθε αλλαγή μπορεί να επηρεάσει το παιδί χωρίς εμείς να κατανοούμε ακριβώς τον τρόπο. Κάθε πληροφορία λοιπόν είναι πολύτιμη ακόμη κι αν δεν αφορά άμεσα το παιδί.
Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου
Ιδρυτικό Μέλος allaboutparents.gr | Positive Parenting
Ψυχολόγος MSc
Σχεσιακή Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδίκευση στις Μαθησιακές Δυσκολίες
Μέλος Διεθνούς Ένωσης Σχεσιακής Ψυχανάλυσης & Ψυχοθεραπείας (IARPP)
6985810793
adamopouloukonstantina1@gmail.com
