Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, όπου η έκθεση στον ήλιο είναι σχεδόν καθημερινή, πολλοί γονείς αναρωτιούνται ποια είναι τα κατάλληλα μέτρα προστασίας και τι πρέπει να προσέχουν ανάλογα με την ηλικία του παιδιού τους.
Η έκθεση στον ήλιο όταν γίνεται με προσοχή είναι ευεργετική για την ανάπτυξη των παιδιών. Τα βοηθά να συνθέσουν βιταμίνη D, που είναι απαραίτητη για την πρόσληψη του ασβεστίου και την υγεία των οστών. Ωστόσο, η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο, χωρίς κατάλληλα μέτρα προστασίας εγκυμονεί κινδύνους και έχει συσχετιστεί με εμφάνιση καρκίνου του δέρματος σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Η καθημερινή, μικρής διάρκειας έκθεση (10–15 λεπτά συνολικά) επιτρέπει στον ήλιο να έχει ευεργετική δράση.
Ιδιαίτερα ευαίσθητα στην ηλιακή ακτινοβολία και συνεπώς στα εγκαύματα είναι τα βρέφη και τα παιδιά με ανοιχτόχρωμο δέρμα, σπίλους (ελιές) ή κληρονομικό ιστορικό καρκίνου του δέρματος.
Όπως και στις υπόλοιπες περιπτώσεις εγκαυμάτων, έτσι και στο ηλιακό έγκαυμα το δέρμα που προσβάλλεται κοκκινίζει, είναι ζεστό και επώδυνο. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις, μπορεί να παρατηρηθούν φουσκάλες ή το παιδί να εμφανίσει κόπωση, πονοκέφαλο, ακόμα και πυρετό. Παρακάτω, συνοψίζονται οδηγίες από την Αμερικανική Εταιρία Παιδιατρικής σχετικά με τα μέτρα πρόληψης του ηλιακού εγκαύματος στα παιδιά.
Ασφάλεια και προστασία από τον ήλιο για βρέφη μικρότερα των 6 μηνών
- Τα βρέφη μικρότερα των 6 μηνών δεν πρέπει να εκτίθενται άμεσα στο φως του ήλιου. Πρέπει να παραμένουν σε σημεία προστατευμένα από την ηλιακή ακτινοβολία, π.χ. στη σκιά κάτω από ένα δέντρο, μια ομπρέλα ή σε καροτσάκι με ειδικό σκίαστρο. Παράλληλα, συστήνεται να φορούν ελαφριά ρούχα που καλύπτουν τα άκρα (χέρια και πόδια), αλλά και καπέλο με γείσο που παρέχει σκιά στην περιοχή του λαιμού που είναι ευαίσθητη στο ηλιακό έγκαυμα.
- Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ο κατάλληλος ρουχισμός που προαναφέρθηκε και η δυνατότητα παραμονής σε σκιά, μπορεί να εφαρμοστεί μια ελάχιστη ποσότητα αντηλιακού με δείκτη προστασίας SPF τουλάχιστον 15, σε μικρές περιοχές, όπως το πρόσωπο του βρέφους.
- Εάν ένα βρέφος εμφανίσει ηλιακό έγκαυμα, συστήνεται η τοποθέτηση δροσερών επιθεμάτων (κομπρεσών) στην πληγείσα περιοχή και άμεση επικοινωνία με τον παιδίατρο.
Ασφάλεια από τον ήλιο για μεγαλύτερα παιδιά
- Το σημαντικότερο μέτρο για την προστασία από την βλαβερή ηλιακή ακτινοβολία είναι η αποφυγή άμεσης έκθεσης στον ήλιο. Οι γονείς συστήνεται να κρατούν τα παιδιά στη σκιά και να περιορίζουν την έκθεση στον ήλιο κατά τις ώρες που αυτός είναι πιο «δυνατός», κυρίως μεταξύ 10.00 π.μ. και 16.00 μ.μ.
- Κατά την παραμονή στον ήλιο καλό είναι τα παιδιά να φορούν ανοιχτόχρωμα, βαμβακερά ρούχα που προστατεύουν αλλά επιτρέπουν και στα παιδιά να μη ζεσταίνονται. Απαραίτητο είναι επίσης ένα φαρδύ καπέλο, ώστε να δημιουργείται σκιά στα μάγουλα, στο πηγούνι, στα αυτιά και στον αυχένα του παιδιού. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν γυαλιά ηλίου που προστατεύουν τα ευαίσθητα παιδικά μάτια από την υπεριώδη ακτινοβολία.
- Συστήνεται η επάλειψη των ακάλυπτων μερών του σώματος του παιδιού με αντηλιακό με δείκτη προστασίας SPF τουλάχιστον 15. Στην περιοχή του προσώπου η επάλειψη πρέπει να γίνεται με προσοχή και να αποφεύγονται τα βλέφαρα, ώστε να μην έρθει σε επαφή το αντηλιακό με τα μάτια. Αν μετά την εφαρμογή του αντηλιακού εμφανιστεί εξάνθημα οι γονείς καλό είναι να επικοινωνήσουν με τον παιδίατρο.
- Η επάλειψη με το αντηλιακό καλό είναι να γίνεται μισή ώρα πριν την έκθεση στον ήλιο, ενώ το αντηλιακό πρέπει να ανανεώνεται κάθε 2 ώρες ή και αφότου το παιδί βγαίνει από το νερό ή αν έχει ιδρώσει. Συστήνεται οι γονείς να επιμένουν στην εφαρμογή του αντηλιακού σε ευαίσθητες στα εγκαύματα περιοχές όπως είναι οι ώμοι, η πλάτη και ο λαιμός του παιδιού.
- Ειδικά κατά την παραμονή τους στον ήλιο τα παιδιά χρειάζεται να είναι καλά ενυδατωμένα. Συστήνεται να τους προσφέρονται πολλά υγρά και κυρίως νερό.
Πώς επιλέγω το σωστό αντηλιακό;
Η επιλογή αντηλιακού πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένα κριτήρια. Πρέπει να:
- αναγράφεται ότι προστατεύει τόσο από τις υπεριώδεις ακτίνες Β (UVB) όσο και από τις υπεριώδεις ακτίνες Α (UVA).
- έχει δείκτη προστασίας (SPF) τουλάχιστον 15 (έως SPF 50). Αντηλιακά με SPF 15 ή 30 επαρκούν για τους περισσότερους ανθρώπους. Απαιτούνται περισσότερες ερευνητικές μελέτες για να ελεγχθεί αν αντηλιακά με SPF μεγαλύτερο του 50 είναι ικανά να παρέχουν επιπλέον προστασία.
Καλό είναι επίσης το αντηλιακό που επιλέγεται να είναι ανθεκτικό στο νερό.
- Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί πως για ευαίσθητες περιοχές του σώματος, όπως η μύτη, τα μάγουλα, οι κορυφές των αυτιών και των ώμων, καλό είναι να επιλέγονται αντηλιακά με οξείδιο του ψευδαργύρου ή διοξείδιο του τιτανίου. Τα αντηλιακά αυτά συνήθως παραμένουν ορατά στο δέρμα ακόμα και μετά από μια καλή επάλειψη.
Βαρανάκη Μαρία Ελένη
Παιδίατρος
www.varanaki.care
info@varanaki.care
6936683731
Η κυρία Βαρανάκη Μαρία-Ελένη είναι παιδίατρος με Ιδιωτικό Ιατρείο στην Αθήνα και Επιμελήτρια στην Παιδιατρική Κλινική του Metropolitan Hospital στο Nέο Φάληρο. Είναι πτυχιούχος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και έλαβε την ειδικότητα της Παιδιατρικής στο Βενιζέλειο Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης. Συμμετέχει ενεργά με ανακοινώσεις σε εγχώρια και διεθνή συνέδρια.