Οι νέοι γονείς, κατακλύζονται από συμβουλές. Ένα κομμάτι που ενδιαφέρει αρκετά είναι το κλάμα του μωρού. Συχνά ακούμε πως τα μωρά είναι χειριστικά και πολλές φορές κλαίνε χωρίς κάποιο λόγο, οπότε η συμβουλή που δίνουν οι πιο «έμπειροι» γονείς, είναι να αγνοούμε το μωρό.
Τα μωρά είναι ικανά για μία τόσο περίπλοκη σκέψη; Eίναι άραγε τόσο πονηρά;
Ας μπούμε για λίγο στη θέση ενός μωρού. Πριν ένα χρόνο ταξίδευα από το Ισραήλ στην Ελλάδα, όταν στο αεροδρόμιο μου είπαν πως θα πρέπει να πληρώσω επιπλέον χρήματα για τη βαλίτσα μου. Η κοπέλα στο ταμείο δε γνώριζε καλά Αγγλικά, δε δεχόταν μετρητά και η κάρτα μου δε γινόταν αποδεκτή.
Μετά από μία ώρα, απελπίστηκα και έβαλα τα κλάματα. Δε γνώριζα τη γλώσσα και στο αεροδρόμιο οι υπάλληλοι με αγνοούσαν. Τότε ήρθε μία κοπέλα και με ρώτησε τι μου συμβαίνει. Της εξήγησα και τότε βρήκαμε τη λύση. Έδωσε εκείνη την κάρτα της και εγώ της έδωσα μετρητά.
Την παραπάνω ιστορία την είπα, καθώς είναι η σκέψη που μου έρχεται όταν ακούω για χειριστικό κλάμα. Εκείνη τη στιγμή, έκλαιγα από φόβο μήπως δεν καταφέρω να ταξιδέψω, από άγχος, από θλίψη, από θυμό, σίγουρα όμως δεν υπήρχε κάτι χειριστικό στο κλάμα αυτό.
Φανταστείτε πως το μωρό σας, βρίσκεται διαρκώς σε αυτή τη θέση. Δεν μπορεί να μιλήσει για να ζητήσει αυτό που χρειάζεται. Η φύση έχει δώσει αυτή την ικανότητα στα μωρά, ώστε να μπορούν να «ζητούν» κάτι.
Τώρα σκεφτείτε πως το μωρό σας, ακόμη δεν αντιλαμβάνεται τα συναισθήματά του και μπερδεύεται. Όλα τα συναισθήματα, οι φόβοι, το στρες, η πείνα, η δίψα, μία ενόχληση στην κοιλίτσα του μπορούν να εκφραστούν με έναν και μόνο τρόπο. Δεν μπορούν καν να σας δείξουν που μπορεί να πονούν. Όταν αγνοούμε το μωρό το κάνουμε να απελπίζεται περισσότερο.
Το κλάμα λοιπόν, είναι η επικοινωνία του μωρού μαζί σας και καλό είναι να το αντιμετωπίζουμε έτσι. Χτίζουμε τον δεσμό μας μαζί του την ώρα που απλώς είμαστε εκεί μαζί του και ας μην ξέρουμε πώς να το σταματήσουμε. Γινόμαστε σταθερά αντικείμενα μέσα του, χτίζουμε την εμπιστοσύνη και δείχνουμε από αυτή την εύθραυστη ηλικία πως μπορεί να βασίζεται πάνω μας το μωρό.
Μη φοβάστε πως θα «κακομάθετε» το μωρό εάν τρέχετε σε κάθε κλάμα. Τα μωρά δεν είναι ακόμη ικανά για περίπλοκες σκέψεις, ούτε σας χειρίζονται. Μία τέτοια σκέψη, θα απαιτούσε από το μωρό να ελέγχει τη συμπεριφορά του, τα μωρά και τα νήπια είναι ανίκανα για τις περίπλοκες διαδικασίες σκέψης που είναι απαραίτητες για τον χειρισμό της συμπεριφοράς των άλλων. Δεν μπορεί να σκεφτεί υποθετικά ή κριτικά και άρα να γνωρίζει πως αν κλάψει χειρίζεται τον γονέα γιατί αυτός θα τρέξει. Κλαίει γιατί οι πρωτόγονες ικανότητες του εγκεφάλου του δεν του επιτρέπουν να κάνει κάτι άλλο.
Όταν παίρνουμε ως δεδομένο πως το μωρό μας χειραγωγεί, μπαίνουμε στην διαδικασία να το «τιμωρούμε» αγνοώντας το. Κάτι τέτοιο δεν μειώνει την πιθανότητα να προσπαθήσει να μας χειριστεί στο μέλλον, αντιθέτως. Όταν ένα παιδί μέσα του μας βιώνει ως σταθερά πρόσωπα που το προστατεύουν, μελλοντικά δε θα βιώσει την ανάγκη να μας χειριστεί. Εάν όμως μας βιώνει απορριπτικούς και αδιάφορους, είναι πιο πιθανό να αναζητήσει πλάγιους τρόπους για να ικανοποιηθεί και έτσι να γίνει πράγματι χειριστικό.
Τα μωρά λοιπόν, δεν έχουν την ικανότητα να σκέφτονται όπως οι ενήλικες. Πριν σκεφτούμε πως το μωρό μας, μας χειρίζεται, καλό είναι να μπούμε στη θέση του και να κατανοήσουμε πόσο ανυπεράσπιστο μπορεί να νιώθει.
Οι γονείς είναι εκείνοι που δείχνουν στο παιδί τον κόσμο.
Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου
Ιδρυτικό Μέλος allaboutparents.gr | Positive Parenting
BSc, MSc Ψυχολογία
Σχεσιακή Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες
Μέλος της Διεθνούς Ένωσης Σχεσιακής Ψυχανάλυσης & Ψυχοθεραπείας (IARPP)
