Για κάθε έναν από εμάς το σπίτι του, ο χώρος του, σημαίνει και κάτι διαφορετικό. Κάτι το εντελώς προσωπικό και το οποίο διαμορφώνεται ανάλογα με την προσωπικότητα και τα βιώματά του.

Παιδικό Δωμάτιο

Το παιδικό δωμάτιο είναι ο πρώτος χώρος όπου ένα παιδί και αργότερα έφηβος προβαίνει σε ένα πολύ σημαντικό και «αθόρυβο» γεγονός. Μέσα σε αυτό το τμήμα της γενικότερης φωλιάς – σπιτιού που του «παραχωρείται», καλείται να ξεδιπλώσει τα ενδιαφέροντά του, τις μουσικές, καλλιτεχνικές, πνευματικές αλλά και στυλιστικές του προτιμήσεις. Ακόμη, να οριοθετήσει τις σχέσεις του με τα άλλα μέλη της οικογένειάς του και να έχει τον δικό του χώρο υποδοχής των επισκεπτών του. Εκεί, θα αντιληφθεί και παράλληλα θα μεταφράσει – στοχαστεί την έννοια της φιλίας ή ακόμα και του έρωτα.

Με αυτόν τον τρόπο αυτόματα αυτός ο χώρος μετατρέπεται σε τόπο. Έναν τόπο όπου κάποιος σταδιακά ανακαλύπτει τόσο τους γύρω του, όσο και τον ίδιο τον εαυτό του αλλά και αντιλαμβάνεται την προσωπική του αυτονομία.

Η προσωπικότητα ενός παιδιού μέσα από το πέρασμα των χρόνων εξελίσσεται και μεταλλάσσεται συνεχώς και ο τόπος αυτός καλείται να ενσωματώνει και να εκφράζει αυτές τις αλλαγές. Αυτός είναι ο λόγος που συχνά τα παιδιά ζητoύν νέα έπιπλα, καθώς τα παλιά δείχνουν όλο και πιο παιδικά στα μάτια τους, μιας και η ανάπτυξή τους συντελείται με απίστευτα γρήγορους ρυθμούς. Επίσης, τα χρώματα στους τοίχους, οι αφίσες που κρεμιούνται σε αυτούς και τα διαφόρων τύπων διακοσμητικά αλλάζουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα.

Έτσι, ο τόπος – δωμάτιο γίνεται μία αξιοσημείωτη διαδικασία που είναι και πρωταρχική αξία και ανάγκη του κάθε ατόμου. Να μπορεί δηλαδή να διαμορφώνει το χώρο μέσα στον οποίο ζει με έναν και μόνο στόχο, την όλο και καλύτερη έκφρασή του ίδιου του εαυτού του.

Σε αυτό το σημείο εισάγεται ο σημαντικός ρόλος που καλείται να διαδραματίσει ο κάθε γονέας. Να βοηθήσει το παιδί του, ανάλογα με την ηλικία του και να του επιτρέψει να «έχει», να υπάρχει και να εκφράζεται με όποιον τρόπο επιθυμεί στον δικό του προσωπικό χώρο.  

Ο χώρος όπου ζει και αναπτύσσεται ένα παιδί, αναπτύσσεται και μεταλλάσσεται παράλληλα με αυτό. Αυτό σημαίνει ότι αυτός ο χώρος όσο καλά λειτουργικά και αισθητικά και να σχεδιαστεί και να κατασκευαστεί, σύντομα θα ακυρωθεί – μεταλλαχτεί από την ίδια την προσωπικότητα που τον κατοικεί από το ίδιο το παιδί.

Η διαδικασία αυτή θα τους εμφυσήσει μια πρώιμη αίσθηση ελέγχου: το παιδί θα κατανοήσει πως μπορεί, σε μεγάλο βαθμό, να ελέγξει τον κόσμο και την καθημερινότητά του. Μόλις το καταλάβει αυτό, σύντομα θα κατανοήσει επίσης πως ο έλεγχος αυτομάτως επιφέρει και ευθύνες. Εφόσον εκείνο ελέγχει τον χώρο του, είναι και υπεύθυνο για αυτό – για τα θετικά και τα αρνητικά του σημεία: για το αν είναι τακτοποιημένο και καθαρό, για το αν μοιάζει με χοιροστάσιο ή με πεδίο μάχης. Εφόσον το ελέγχει και είναι υπεύθυνο για αυτό, η εικόνα του δωματίου αυτομάτως θα έχει αντανάκλαση στο ίδιο – στην εικόνα που διαμορφώνει για τον εαυτό του, καθώς και στην εικόνα που εκπέμπει στους άλλους.

Πόσο σημαντικός είναι ο ιδιωτικός χώρος του παιδιού;

Το παιδικό δωμάτιο είναι ο χώρος που θα διδάξει, επίσης, στο παιδί τη σημασία και την αξία της ιδιωτικότητας. Τα παιδιά, όπως όλοι μας, χρειάζονται έναν χώρο στον οποίο να νιώθουν πως μπορούν να απομονώνονται από τον υπόλοιπο κόσμο – ακόμη κι από τους γονείς τους. Αν χρησιμοποιείτε το δωμάτιό του για αποθήκη, εισβάλλετε άκριτα σε αυτό δίχως να χτυπάτε, ή έχετε πάντοτε τον τελευταίο λόγο στο πώς θα διακοσμήσει το παιδί και την παραμικρή γωνιά του δωματίου, τότε δε βοηθάτε προς αυτήν την κατεύθυνση.

Το παιδί θα πρέπει να αισθάνεται πως έχει το δικαίωμα να εκφράζεται άνετα στο υπνοδωμάτιό του. Να θυμάστε πως αν δεν αισθάνεται καλά σε αυτό, θα αποφεύγει να περνά χρόνο εκεί, καθώς και να καλεί φίλους του για παρέα. Το παιδί δεν πρέπει ποτέ να ντρέπεται για τον προσωπικό του χώρο.

Το σπίτι και ο προσωπικός μας χώρος είναι η φανέρωση του εαυτού μας στην κοινωνία. Τα παιδιά και κυρίως οι έφηβοι το ξέρουν αυτό από ένστικτο.

Μαρία Γιαννοπούλου
Ιδρυτικό Μέλος allaboutparents.gr | Positive Parenting
Ψυχολόγος ΑΠΘ, MSc
Ειδικευμένη στην Ψυχοθεραπεία Gestalt
PgD Παιδοψυχολογία Παιδιού & Εφήβου
Τηλ: 6942217440, Ευρυτανίας 13, Αμπελόκηποι
email: maria.giannopulu@gmail.com