Το αν ένα παιδί χρειάζεται να συμμετέχει στις δουλειές στο σπίτι, είναι ένα αμφιλεγόμενο θέμα. Πολλοί γονείς αντιδρούν, θεωρώντας πως με τον τρόπο αυτό “κλέβουν” την ανεμελιά και την αθωότητα των παιδιών τους. Ίσως, αν αναθεωρούσαμε το τι ορίζει υποκειμενικά ο κάθε γονέας ως “δουλειά” μέσα στο σπίτι, θα κατανοούσαμε πως τα οφέλη από την ενεργή συμμετοχή των παιδιών στην ομάδα που λέγεται “οικογένεια”, είναι πολλά.
Η ενεργή συμμετοχή των παιδιών, έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους, αλλά και στην ακαδημαϊκή και επαγγελματική τους πορεία.
Από ενεργά μέλη στο σπίτι, υπεύθυνοι και ώριμοι ενήλικες!
Αναθέτοντας στα παιδιά δουλειές και αρμοδιότητες στην καθημερινότητα τους, αναλόγως πάντα με την ηλικία και το αναπτυξιακό τους στάδιο, τους δείχνουμε εμπιστοσύνη. Με τον τρόπο αυτό, τα παιδιά αντιλαμβάνονται πως είναι ικανά και ισότιμα. Μέσα από την εμπιστοσύνη, το μοίρασμα και τη θετική ανατροφοδότηση, τα παιδιά αναπτύσσουν μία θετική εικόνα για τον εαυτό τους, ενισχύοντας τόσο την αυτοεκτίμηση τους, όσο και την αυτοπειθαρχία τους.
Αντιλαμβάνονται τη θέση και τον ρόλο τους μέσα στην οικογενειακή ομάδα και τη σημασία της ανάληψης ευθυνών. Σταδιακά, όσο μεγαλώνουν και αποκτούν μεγαλύτερη κοινωνική δραστηριότητα και κινούνται σε διαφορετικά πλαίσια, θα αναγνωρίζουν και θα αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους, υπολογίζοντας τους άλλους, μέσα στις ομάδες που θα κινούνται.
Μα επειδή θα μαζεύουν το δωμάτιο τους, θα γίνουν ανεξάρτητοι και αυτόνομοι ενήλικες;
Η απάντηση είναι ναι!
Μέσα στο σπίτι δεν είναι μόνο τα παιχνίδια! Η ευθύνη των παιδιών δεν σταματάει μόνο εκεί. Φυσικά και πρέπει το δωμάτιο τους και τα παιχνίδια τους να είναι προσωπική τους ευθύνη! Και αυτό ξεκινάει από εμάς τους γονείς και τα όρια που θέτουμε. Αν ένα παιδί αντιλαμβάνεται το σπίτι ως μία ενιαία παιδική χαρά, που του ανήκει από άκρη σε άκρη, δεν είναι μόνο αρνητικό για το ίδιο το παιδί και τον τρόπο που θα αντιλαμβάνεται τον κόσμο αργότερα, αλλά και για εμάς ως γονείς. Χάνονται το δικά μας όρια, ο δικός μας προσωπικός χώρος και αυτό προκαλεί και δικαιολογημένα, εκνευρισμό και ρίξεις.
Στις μικρότερες ηλικίες λοιπόν, η πρώτη συμβολή του παιδιού στο σπίτι είναι τα παιχνίδια του. Σταδιακά του δείχνουμε, του εξηγούμε και το οριοθετούμε μέχρι που είναι ο προσωπικός του χώρος. Του μαθαίνουμε πως είναι υπεύθυνο, όταν φτάνει η ώρα να μαζεύει εκείνο το παιχνίδια του και ορίζουμε κάποια χρονικά πλαίσια για εκείνο, για να το βοηθάμε, π.χ. η ώρα είναι χ, έχεις τόση ώρα να μαζέψεις το δωμάτιο σου μέχρι το φαγητό. Φυσικά τον πρώτο καιρό είμαστε δίπλα του και το βοηθάμε, αλλά σταδιακά του επιτρέπουμε να αναλάβει την ευθύνη μόνο του.
Άλλες μικρές υπενθυμίσεις που μπορούμε να κάνουμε σε μικρότερα παιδιά, είναι να βάζουν τα λερωμένα ρουχαλάκια τους στα άπλυτα, την πετσέτα τους στο μπάνιο, όταν πλένουν τα χεράκια τους, το πιάτο του φαγητού τους στην κουζίνα κ.α.
Μα πώς παίρνει ικανοποίηση το παιδί, επειδή βοηθάει εμένα;
Είναι πάρα πολύ απλό!
Όταν προσκαλούμε ένα παιδί να μας βοηθήσει και να συμμετέχει μαζί μας, περνάμε ποιοτικό χρόνο μαζί. Και αυτό είναι το πολυτιμότερο δώρο για τα παιδιά μας. Συχνά, έχουμε την τάση να τα απορρίπτουμε και να τους φωνάζουμε όταν εμπλεκόμαστε με οποιεσδήποτε δουλειές στο σπίτι, με την προοπτική ότι έτσι θα τελειώσουμε πιο γρήγορα. Τελικά, ο χρόνος περνάει, το παιδί δε μας βλέπει, εμείς είμαστε κουρασμένοι, ματαιωμένοι και γεμάτοι ενοχές που χάσαμε άλλη μία παραγωγική μέρα με το παιδί, γιατί κάποιος πρέπει να ασχολείται και με το σπίτι.
Συνήθως, για να μπορέσουμε να κάνουμε τις δουλειές μας ανενόχλητες, επιτρέπουμε στα παιδιά να περνούν πολύ περισσότερο χρόνο στην τηλεόραση και τις ηλεκτρονικές συσκευές. Αν λοιπόν δημιουργήσουμε από νωρίς μία σχέση με το παιδί μας και το εμπιστευτούμε να μας συντροφεύει στις καθημερινές μας δουλειές, υπάρχουν πολύ περισσότερα οφέλη από αυτά που νομίζουμε.
Ωραία ακούγονται, αλλά στην πράξη πώς θα το ωφελήσω, αν βάλει τα πιάτα στο πλυντήριο;
Δε χρειάζεται να μένουμε στην πράξη που ζητάμε από το παιδί να κάνει, αλλά στο παιχνίδι και στο αίσθημα γύρω από την συλλογική δουλειά. Όπως και στην εκπαιδευτική πλευρά μίας τέτοιας ρουτίνας. Βοηθώντας μας με τα ρούχα, μπορούμε να μάθουμε τα χρώματα! Βοηθώντας μας να βάλουμε τα πιάτα στο πλυντήριο, μαθαίνουμε μαζί να μετράμε, τα σχήματα και τα μεγέθη.
Δεν πειράζει αν το παιδί λερωθεί με τα νερά, όταν πλύνουμε μαζί τα πιάτα, ή αν γεμίσει η κουζίνα αλεύρι, όταν φτιάξουμε μαζί κάποιο γλυκό. Θα τα καθαρίσουμε μαζί! Τα παιδιά, μας προσκαλούν συχνά να παίξουμε και να δούμε τον κόσμο μέσα από τα δικά τους μάτια. Να χαλαρώσουμε και να διασκεδάσουμε λίγο μαζί τους.
Μα πώς οι δουλειές στο σπίτι θα ωφελήσουν το παιδί μου;
Όσο εμείς αντιστεκόμαστε και βλέπουμε τις δουλειές του σπιτιού και την οργάνωση του σαν ένα βάρος που έχουμε επωμιστεί αποκλειστικά εμείς, τόσο τα παιδιά θα αρνούνται να συμμετέχουν και θα βλέπουν τις δουλειές ως μία πλευρά της καθημερινότητας που τους στερεί τη σχέση μαζί μας, τη σημασία αλλά και την εμπιστοσύνη μας!
Αν με το πέρασμα του χρόνου το παιδί εμπλέκεται σταδιακά περισσότερο, γίνεται ενεργό και προσφέρει ουσιαστικά μέσα στην οικογενειακή εστία, τότε η έννοια της ομάδας και του κοινού στόχου αποκτά ουσία.
To παιδί με τη σειρά του αναπτύσσει αξίες, ευθύνες, και σεβασμό. Αναγνωρίζει τη θέση του στο κοινωνικό σύνολο. Μαθαίνει να συμμετέχει, να εμπιστεύεται και να οργανώνει τον χώρο και τον χρόνο του. Να υπολογίζει του άλλους και να διεκδικεί ποιoτικό χρόνο στη καθημερινότητα του.
Μαρία Φούντα
Ιδρυτικό Μέλος allaboutparents.gr | Positive Parenting
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας | Σχεσιακή Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια
Παιδοψυχολογία & Ψυχολογία Εφήβου
Μέλος Διεθνούς Ένωσης Σχεσιακής Ψυχανάλυσης & Ψυχοθεραπείας (IARPP)
Υπερείδου 6, Ηλιούπολη | 6945494044
www.mariafounda.com
