Πολλές φορές παρατηρούμε ότι ένα παιδί ξεσπά όταν βρισκόμαστε έξω. Το έξω μπορεί να σημαίνει το να είμαστε επίσκεψη σε ένα σπίτι ή να βρισκόμαστε όντως σε έναν εξωτερικό χώρο όπως μία παιδική χαρά. 

Πώς ξεσπά το παιδί;
Τα ξεσπάσματα αυτά που αναφέρουμε μπορεί να έχουνε να κάνουν με μία πάρα πολύ έντονη άρνηση σε κάτι που το ζητάμε για παράδειγμα να μπει στο καρότσι του. Μπορεί να είναι ουρλιαχτά και χτυπήματα ή ακόμη και κλάματα. Όταν συμβαίνει ένα τέτοιο ξέσπασμα στο σπίτι έχω αρκετούς τρόπους για να μπορέσω να ηρεμήσω το παιδί καθώς και εγώ είμαι σε πιο ήπια ψυχική κατάσταση. Όταν όμως ξεσπά σε έναν εξωτερικό χώρο γονέας έρχεται σε πραγματικά πάρα πολύ δύσκολη θέση. 

Γιατί το παιδί ξεσπά;
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως η αιτία που το παιδί ξεσπά κατά αυτό τον τρόπο δεν έχει να κάνει με τον γονέα. Τα παιδιά ιδιαίτερα μικρότερης ηλικίας δεν έχουν την ικανότητα να αυτό-ρυθμίζονται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλές φορές να μην μπορούν να διαχειριστούν τα συναισθήματα τους και να εκφράζονται με έναν τέτοιο τρόπο. 

Πώς νιώθει ο γονέας όταν το παιδί ξεσπά;
Συχνά σε τέτοιες περιπτώσεις όταν βρισκόμαστε σε έναν εξωτερικό χώρο αισθανόμαστε πως όλοι μας κοιτούν, μας κρίνουν. Γονείς μου λένε : «Οι άλλοι θα σκέφτονται ότι δεν είμαι καλός γονιός, ότι δεν μπορώ να ηρεμήσω το παιδί μου, πως είναι κακομαθημένο». Ακόμη ο γονιός φοβάται να αντιδράσει σκεπτόμενος πως οτιδήποτε και να κάνει θα κριθεί. Μάλιστα σε θεραπεία έχει αναφερθεί «Φοβάμαι να πιάσω το παιδί. Mήπως σκεφτούν ότι το κακοποιώ». Αυτές οι σκέψεις είναι λογικές όταν έχουμε μεγαλώσει σε μια κοινωνία που μας ενδιαφέρει τόσο η γνώμη των άλλων. Είναι πράγματι όμως αυτό το ζήτημα ; Ξέρω πως πολλές φορές περνάει σκέψη από το μυαλό μας πως φταίμε για αυτή την αντίδραση του παιδιού. Πότε σπεύδουμε να κατευνάσουμε αυτή τη συναισθηματική αντίδραση. Στην πραγματικότητα όμως το ξέσπασμα του παιδιού δεν έχει καμία σχέση με εμάς. 

Τι μπορούμε να κάνουμε;
Το πρώτο που χρειάζεται να έχουμε στο μυαλό μας είναι πως δεν θα πρέπει να ασχοληθούμε καθόλου με τον τρόπο που μας βλέπουν οι άλλοι γύρω μας. Ο κόσμος μπορεί να κρίνει ανεξάρτητα από τις δικές μας κίνησης άρα δεν θα πρέπει αυτό να καθορίσει την δική μας αντίδραση.

Όταν δίνουμε τόση βάση στους γύρω μας πολλές φορές κάνουμε τα πράγματα χειρότερα καθώς δεν ανταποκρινόμαστε στην ανάγκη του παιδιού αλλά στη δική μας.

Καλό είναι εάν δούμε ένα τέτοιο ξέσπασμα το οποίο διαρκεί να πάρουμε το παιδί και να πάμε κάπου να απομονωθούμε. Εάν για παράδειγμα είμαστε σε ένα οικογενειακό τραπέζι θα μπορούσαμε να πάρουμε το παιδί και να το πάμε σε ένα άλλο δωμάτιο και να το κρατήσουμε αγκαλιά. Αυτό θα βοηθήσει και εμάς να αντιδράσουμε πιο ψύχραιμα αλλά και να μη δημιουργήσουν στο παιδί συναισθήματά ντροπής. Δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε σε άλλους ανθρώπους να παρέμβουν την ώρα που συμβαίνει κάτι τέτοιο και να δημιουργήσουν στο παιδί επιπλέον συναισθήματα. 

Ο τρόπος που θα λειτουργήσουμε θα πρέπει να είναι προς όφελος του παιδιού και αυτό σημαίνει πολλές φορές πως χρειάζεται να το επιτρέψουμε να ξεσπάσει. Δίνουμε λοιπόν τον απαραίτητο χρόνο στο παιδί να ξεσπάσει μέχρι να μπορέσει να ηρεμήσει. Θα ήταν ιδιαίτερα βοηθητικό να κατέβουμε στο ύψος του και απλά να το κοιτάμε με κατανόηση. Σε μία τέτοια στιγμή τον αρχίσουμε να μιλάμε. Να προσπαθήσουμε να νουθετήσουμε το παιδί κάθε άλλο παρά βοηθητικό θα είναι. Χρειάζεται να του δείξουμε ότι είμαστε εκεί δίπλα του και το προστατεύουμε ακόμη και σε μία τέτοια στιγμή. 

Μόλις σταματήσει να ξεσπά μπορούμε να συζητήσουμε μαζί του και να το ρωτήσουμε. Τι συνέβη ποια ήταν αυτά τα συναισθήματά που το έκαναν αντίδραση με αυτό τον τρόπο. Στη συνέχεια μπορούμε να του δώσουμε εναλλακτικούς τρόπους αντίδρασης σε περίπτωση που ξανά βρεθεί σε αυτή τη θέση. Τέλος μπορούμε να θέσουμε τα όρια και να είμαστε σταθεροί σε όσα έχουμε συζητήσει για το τι επιτρέπεται και τι όχι όπως για παράδειγμα το να μας χτυπήσει. 

Σε σχέση με τους γύρω…
Εάν λοιπόν το παιδί ξεσπά σε ένα οικογενειακό τραπέζι είσαι έναν άλλον εξωτερικό χώρο δεν πρέπει να επιτρέψουμε στους υπόλοιπους παρατηρητές να πάρουν θέση. Συνήθως η θέση που παίρνουν δεν βοηθά καθώς παρατηρούμε πως λένε στο παιδί «Τι κακό παιδί είναι αυτό, δεν θα φας γλυκό, εμείς θα φύγουμε εάν συνεχίσει». Μπορεί να μην αντιλαμβανόμαστε πολλές φορές πόσο σημαντικά είναι αυτά που λέγονται μπροστά στο παιδί και τι συναισθήματά του δημιουργούν. Σε αυτή τη φάση χρειάζεται να συμμαχήσουμε με το παιδί καθώς ο στόχος μας είναι αφενός να ηρεμήσει και να διαχειριστεί το συναίσθημα του και αφετέρου στο επίκεντρο όλων χρειάζεται να είναι ο δεσμός μας με το παιδί ανεξάρτητα από τη γνώμη των άλλων. 

Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου
Ιδρυτικό Μέλος allaboutparents.gr | Positive Parenting
Ψυχολόγος  MSc
Σχεσιακή Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδίκευση στις Μαθησιακές Δυσκολίες
Μέλος Διεθνούς Ένωσης Σχεσιακής Ψυχανάλυσης & Ψυχοθεραπείας (IARPP)
6985810793
adamopouloukonstantina1@gmail.com