Η επιλόχειος κατάθλιψη δεν είναι μια κατάσταση της μητέρας. Πριν από 3 χρόνια, είχα σε θεραπεία ένας άντρα 35 ετών, ο οποίος ήρθε έπειτα από απαίτηση της συντρόφου του. Πριν κάποιους μήνες είχε γεννηθεί το πρώτο του παιδί.
Εκείνος όμως δεν φαινόταν ευτυχισμένος, αντιθέτως, βίωνε θλίψη, απελπισία, στη δουλειά θύμωνε εύκολα, είχε άγχος και ένιωθε διαρκώς ανεπαρκής.
Τα παραπάνω συμπτώματα, καθώς και η ανάγκη απομόνωσης, η αίσθηση πως κάθε τι απαιτεί υπερπροσπάθεια, οι σκέψεις αυτοτραυματισμού είναι μερικά από τα συμπτώματα της κατάθλιψης μετά τη γεννά. Αυτό που αγνοούν οι περισσότεροι άνθρωποι είναι πως η επιλόχειος κατάθλιψη βιώνεται περίπου το 10% των νέων πατέρων. Συνήθως η πλευρά του πατέρα μένει ανεξερεύνητη, καθώς προτεραιότητα φαίνεται να έχει η μητέρα.
Ποια συναισθήματα επικρατούν;
Φανταστείτε τώρα, ποσό δύσκολο μπορεί να είναι για έναν άνθρωπο να βιώνει τέτοια συναισθήματα, αλλά να μην μπορεί να τα εκφράσει. Η ντροπή κυριαρχεί, καθώς φαντάζει εγωιστικό ένας πατέρας να τραβά την προσοχή για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Στην πραγματικότητα, τα πρότυπα που έχουμε ενδοβάλει, για τον ρόλο του άντρα και της γυναίκας στην ανατροφή του παιδιού, είναι αυτά που μας εμποδίζουν να δεχτούμε τον πόνο του πατέρα ως υπαρκτό.
Σίγουρα, δεν σχετίζεται με τις ορμόνες ή με την γέννα, αλλά σκεφτείτε πως ένας άντρας, μόλις γεννιέται το παιδί, χρειάζεται να αλλάξει. Αλλάζει η θέση του στα μάτια της γυναίκας, αναλαμβάνει ευθύνες, που δεν έχει τον χρόνο να τις επεξεργαστεί και να τις κατανοήσει ή να έρθει σε επαφή με το μωρό πριν την γέννα, όπως συμβαίνει με την μητέρα.
Πώς μπορεί να βοηθηθεί ο πατέρας;
Ο θεραπευόμενός μου, έπειτα από περίπου 6 μήνες ψυχοθεραπείας, άντεξε να μου περιγράψει τα συναισθήματα του για το μωρό, με μεγάλη δυσκολία και ντροπή. Φανταζόταν ποσό καλύτερα θα ήταν εάν το μωρό δεν υπήρχε. Αυτές οι φαντασιώσεις, είχαν να κάνουν με το πως εκείνος αντιμετωπίστηκε από τους γονείς ως βρέφος, ένα ανεπιθύμητο παιδί. Τότε άρχισε να κατανοεί τα συναισθήματα του και να τα αντέχει.
Φοβόταν πως δεν θα άντεχα να υποφέρει τόσο, πως οι γύρω του θα τον κρίνουν, πως είναι άρρωστος και πως είναι ο μόνος που ζει μια τέτοια εμπειρία.
Οι πατεράδες που βιώνουν επιλόχειο κατάθλιψη, όπως και οι μητέρες, χρειάζονται να μπορούν να συζητούν για τα συναισθήματα τους χωρίς να κρίνονται, χωρίς να προσπαθεί κάποιος να τους τα μετριάσει ή να τους πει «θα σου περάσει». Ο καθένας γνωρίζει καλά τι βιώνει. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσουμε να γίνουμε οι γονείς που επιθυμούμε. Η απόκτηση ενός παιδιού δεν είναι μια εύκολη διαδικασία για κανέναν από τους δυο γονείς.
Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό ή σε έναν δικό σας άνθρωπο, ο οποίος δεν θα σας κρίνει και θα αποδεχτεί τα συναισθήματα σας, όσο δύσκολα και εάν είναι.
Η θλίψη του πατέρα, δεν είναι ούτε ασήμαντη, ούτε ντροπιαστική.
Δεν υπάρχουν σωστά και λάθος συναισθήματα. Όσο ντροπιαστικά ή αρνητικά και αν σας φαίνονται, η ψυχή μας δεν είναι ένα δοχείο αποθήκευσης. Χρειάζεται να τα εξωτερικεύσετε και να τα συζητήσετε. Μόνο εάν επεξεργαστούν, θα μπορείτε να έχετε μετέπειτα τον ρόλο που επιθυμείτε στη ζωή του παιδιού σας. Πάντα υπάρχει το περιθώριο της επανόρθωσης.
Πάρτε όση βοήθεια χρειάζεστε. Και ο πατέρας επιτελεί εξίσου σημαντικό ρόλο στην ανατροφή του παιδιού με την μητέρα, μην υποτιμάτε τον εαυτό και τον ρόλο σας. Η επιλόχειος κατάθλιψη, μπορεί να βιωθεί και να ξεπεραστεί.
Αδαμοπούλου Κωνσταντίνα
Σχεσιακή Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια
Ψυχολογία BSc, MSc
Ειδίκευση στις Μαθησιακές Δυσκολίες
Ιδρυτικό Μέλος του www.allaboutparents.gr
Μέλος Διεθνούς Ένωσης Σχεσιακής Ψυχανάλυσης & Ψυχοθεραπείας (IARPP)
6985810793
adamopouloukonstantina1@gmail.com