Είναι σαφές ότι υπάρχει διστακτικότητα εκ μέρους των μαθητών να μιλήσουν την ξένη γλώσσα (avoidance of speaking), ανεξάρτητα από ηλικία ή επίπεδο γνώσης. Συνήθως, αυτή η απροθυμία εκφράζεται ως εξής: «Δεν μπορώ/ θέλω να μιλήσω», «Ντρέπομαι!», «Καταλαβαίνω, αλλά φοβάμαι τα προφορικά».
Από εμπειρία, μπορούμε να αποδώσουμε αυτή την απροθυμία στους παρακάτω λόγους (ή σε συνδυασμό αυτών):
1. Ο προφορικός λόγος του μαθητή είναι περιορισμένος, ούτως ή άλλως, και στη μητρική γλώσσα και αυτό αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της προσωπικότητάς του. Οι εσωστρεφείς μαθητές τείνουν να μιλούν λιγότερο κι επιπλέον, χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να σκεφτούν πρώτου παράγουν λόγο, ο οποίος θέλουν να είναι απόλυτα σωστός. Αυτή η κατηγορία μαθητών μπορεί να έχει ανεπτυγμένες κοινωνικές δεξιότητες, αλλά δεν επιθυμεί να παίρνει ρίσκα, όπως το να μιλήσεις σε μια ξένη γλώσσα, πράγμα που, ομολογουμένως, εμπεριέχει ρίσκο.
2. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση σχετίζεται με τη διστακτικότητα στον προφορικό λόγο. Οι μαθητές πιστεύουν ότι δεν μπορούν να τα καταφέρουν για διάφορους λόγους: επειδή δεν κατέχουν τη γλώσσα, επειδή νομίζουν ότι δεν την κατέχουν, επειδή είχαν αρνητικές εμπειρίες στα προφορικά στο παρελθόν είτε επειδή φοβούνται να κάνουν λάθος.
3. Έχουν αυξημένα επίπεδα άγχους. Στρεσάρονται όταν βρίσκονται σε καταστάσεις τις οποίες δε γνωρίζουν και αυτό το στρες τους οδηγεί στο να κάνουν λάθη, τα οποία ίσως να μην έκαναν υπό άλλες συνθήκες.
4. Τέλος, υπάρχουν περιπτώσεις μαθητών οι οποίοι, από προηγούμενη εμπειρία διδασκαλίας, δεν είναι εξοικειωμένοι με τον προφορικό λόγο. Αντίθετα, έχουν μάθει να δίνουν περισσότερη έμφαση στα γραπτά, την ανάγνωση, το ακουστικό, να αναλύουν γραμματικούς κανόνες και θεωρία χωρίς να εξασκούνται όμως στο Speaking.
Οι λόγοι αυτοί είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι μεταξύ τους.
Ο ρόλος του καθηγητή, λοιπόν, είναι να σπάσει αυτό το φαύλο κύκλο. Αν καταλάβει τα αίτια της απροθυμίας των μαθητών, τότε μπορεί να παρέμβει, να επηρεάσει αυτές τις συμπεριφορές και να απελευθερώσει τους μαθητές, ώστε να αποκτήσουν άνεση και ευφράδεια λόγου.
