Φυλομετάβαση (επιβεβαίωση φύλου), ονομάζεται η διαδικασία κατά την οποία το άτομο αλλάζει τον τρόπο που το φύλο του παρουσιάζεται. Η φυλομετάβαση αποτελείται από τρία κομμάτια, τη νομική, την ιατρική και την κοινωνική.

Ο όρος “αλλαγή φύλου” δεν χρησιμοποιείται πλέον, καθώς στην ουσία οι επεμβάσεις που ζητώνται από τρανς άτομα, ζητούνται  για να επιβεβαιώσουν στο σώμα τους, το φύλο που πάντα ένιωθαν πως ανήκουν.

Νομική Φυλομετάβαση
Όταν αναφερόμαστε σε νομική φυλομετάβαση, εννοούμε την αλλαγή σε όλα τα νομικά έγγραφα. Η διαδικασία αυτή είναι καθαρά νομική και όχι ιατρική. Αυτό σημαίνει πως δεν προαπαιτείται το άτομο να έχει υποβληθεί σε οποιαδήποτε ιατρική μετατροπή. Η διαδικασία αυτή είναι δικαστική και γίνεται κεκλεισμένων των θυρών και επιτρέπεται μόνο σε ενήλικα άτομα.

15-17 ετών
Στα άτομα των παραπάνω ηλικιών, επιτρέπεται η αλλαγή με την προϋπόθεση να περάσουν από μία επιτροπή που αποτελείται από ειδικούς ψυχική υγείας και άλλες ειδικότητες. Το ζήτημα που προκύπτει είναι πως η συγκεκριμένη επιτροπή έχει ως επίκεντρο το ψυχιατρικό κομμάτι, κάτι που αποτρέπει τους εφήβους να περάσουν αυτή την διαδικασία. Τις περισσότερες φορές, αναμένουν την ενηλικίωσή τους ώστε να μην χρειαστεί να τη βιώσουν.

Ιατρική φυλομετάβαση
Η ιατρική φυλομετάβαση, χωρίζεται σε δυο σκέλη.

Α) Ορμονοθεραπεία:
Αποτελείται από 2 φάσεις. Η πρώτη φάση εμπεριέχει τους αναστολείς ήβης (Hormone Blockers). Οι αναστολείς ήβης, ουσιαστικά καθυστερούν τις αλλαγές της εφηβείας όπως η αλλαγή της φωνής, η ανάπτυξη των μαστών, η τριχοφυΐα  και ουσιαστικά δίνει στο άτομο τον χρόνο που χρειάζεται για να περάσει στη δεύτερη φάση. Να τονίσω πως οι αλλαγές που πραγματοποιούνται σε αυτή τη φάση είναι πλήρως αναστρέψιμες.

Η δεύτερη φάση είναι αυτή των ορμονών, ανάλογα με το φύλο. Η συνέπειες και οι αλλαγές που προκύπτουν από αυτή τη φάση είναι μερικώς αναστρέψιμες, ιδίως τους πρώτους μήνες που ένα άτομο τις λαμβάνει.

Β) Χειρουργικές επεμβάσεις:
Στους εφήβους, απαγορεύεται οποιαδήποτε μόνιμη επέμβαση στα κάτω γεννητικά όργανα, καθώς προκαλείται στειρότητα. Το μόνο που επιτρέπεται, είναι η μείωση μαστών και αυτό έπειτα από εξέταση κάθε περίπτωσης ξεχωριστά. Ο λόγος που επιτρέπεται αυτή η αλλαγή, έχει να κάνει κυρίως με τον τραυματισμό που μπορεί να επιφέρει το άτομο προσπαθώντας να καλύψει το στήθος του.

Η ορμονοθεραπεία, καλύπτεται πλήρως από τα ασφαλιστικά ταμεία, σε αντίθεση με τις χειρουργικές επεμβάσεις. Δυστυχώς, στην Ελλάδα, οι ειδικοί που εργάζονται στο δημόσιο και ασχολούνται με τη φυλομετάβαση είναι ελάχιστοι, ενώ δεν υπάρχουν και οι κατάλληλες εκπαιδεύσεις και επιμορφώσεις.

Το 2019 το ICD-11 αποπαθολογικοποίησε την Ταυτότητα Φύλου, αναφέροντας πως δεν είναι ψυχική διαταραχή. Παρόλα αυτά, παρέμεινε η Ασυμφωνία Φύλου, ώστε τα άτομα να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας.

Κοινωνική Φυλομετάβαση
Η Kοινωνική Φυλομετάβαση, σχετίζεται με οποιαδήποτε άλλη κίνηση κάνουμε ώστε να αλλάξουμε τον τρόπο που μας βλέπουν οι άλλοι. Οι αλλαγές αυτές  μπορεί να είναι το coming-out ενός ατόμου και οι αλλαγές στην εξωτερική του εμφάνιση, όπως τα ρούχα του αντίστοιχου φύλου, τα μαλλιά ,το βάψιμο, το βάψιμο των νυχιών κλπ.
Επιπλεόν είναι οι μικρές αλλαγές που κάνουν τα άτομα για να καλύπτουν τα όργανα που προδίδουν το φύλο.

  • Binding: Είναι η μέθοδος για να καλύπτουν το στήθος. Υπάρχουν ειδικά binders για αυτόν τον σκοπό, καθώς ο έφηβος είναι εύκολο να τραυματιστεί σοβαρά χρησιμοποιώντας άλλες μεθόδους, όπως η χρήση επιδέσμων.
  • Packing: To packing  είναι ο τρόπος που χρησιμοποιούν τα τρανς αγόρια για να δίνουν την εντύπωση του πέους, αυτό γίνεται με τα packers που φοριούνται μέσα από τα εσώρουχα.
  • Tucking: Eίναι μια μέθοδος, «δίπλωσης» των γεννητικών οργάνων, που χρησιμοποιείται από trans-fem άτομα, ώστε να μην δημιουργείται εμφανές φούσκωμα μέσα από τα ρούχα.
  • Padding: είναι η χρήση επιθεμάτων και βοηθημάτων, κυρίως στην περιοχή του στήθους ή των γοφών, που χρησιμοποιείται κυρίως από trans-fem άτομα με στόχο το σχήμα του σώματος να φαίνεται πιο «γυναικείο».

Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς;

  • Αρχικά θα πρέπει να αποδεχτούμε την πραγματικότητα που μας φέρνει το παιδί. Συχνά οι γονείς πέφτουν στην παγίδα να σκεφτούν, πως το παιδί είναι στην εφηβεία και πειραματίζεται. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί και να ισχύει, όμως ακόμη και εάν ισχύει, θα πρέπει να δεχτούμε αυτή τη φάση όπως ακριβώς τη βιώνει το παιδί.
  • Πρώτα από εμάς ξεκινά ο σεβασμός προς το παιδί μας. Καταδικάστε την τρανσφοβία και υποστηρίξτε το παιδί όσο περισσότερο μπορείτε.
  • Ενημερωθείτε όσο καλύτερα μπορείτε.
  • Ενθαρρύνετε το παιδί σας να υπερασπίζεται τον εαυτό του όταν μπορεί να το κάνει.
  • Διαβεβαιώστε το ότι έχει όλη την αγάπη και την υποστήριξη της οικογένειας του.
  • Αγοράστε του binder, packer ή ό,τι άλλο χρειάζεται ώστε να αποφευχθούν τραυματισμοί.
  • Πηγαίνετε εσείς οι ίδιοι σε κάποιον σύμβουλο ψυχικής υγείας, εάν σας δυσκολεύει η αποδοχή.
  • Φωνάξτε το παιδί με το όνομα που σας ζητά.
  • Θωρακιστείτε απέναντι στην τρανσφοβία και τον κοινωνικό περίγυρo.
  • Καλέστε στις ειδικές γραμμές 11528.

Πάντα θα πρέπει να σκεφτόμαστε, πως όταν κάνουμε παιδιά, θέλουμε να είναι εκείνα ευτυχισμένα, όχι να ικανοποιούν εμάς και τα πιστεύω μας!

Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου
Ιδρυτικό Μέλος allaboutparents.gr | Positive Parenting
BSc, MSc Ψυχολογία
Σχεσιακή Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες
Μέλος της Διεθνούς Ένωσης   Σχεσιακής Ψυχανάλυσης & Ψυχοθεραπείας (IARPP)